ขมิ้นชัน

ขมิ้นชัน Turmeric

Curcuma longa L.

SINGIBERACEAE

ชื่อพื้นเมือง  ขมิ้น  ขมิ้นแกง  ขมิ้นหยอก  ขมิ้นหัว  ขี้มิ้น  หมิ้น

เหง้า  มีรสเผ็ดร้อน  รักษาโรคท้องอืด  ท้องเฟ้อและแผลในกระเพาะอาหาร

สารสำคัญในเหง้าขมิ้นมี 2 กลุ่ม คือ น้ำมันหอมระเหยและสารสีเหลือส้ม  ซึ่งเป็นสารกลุ่มสารเคอร์คูมินอย์ (curcuminoids) เช่น  curcumin เป็นต้น  จากการวิจัยพบว่า  น้ำมันหอมระเหยในขมิ้นชันมีฟทธิ์แก้ท้องอืด  ซึ่งเกิดจากกระตุ้นการหลั่งน้ำย่อยและขับน้ำดี  มีฤทธิ์กระตุ้นการหลั่งเมือกในทางเดินอาหาร  จึงใช้ป้องกันและรักษาแผลในกระเพาะอาหารได้  สามารถยับยั้งการเกิดก๊าซที่สร้างโดยเชื้อโรคที่ทำให้ท้องเสีย (Escherichia coli)แต่ไม่ได้ฆ่าเชื้อ  มีฤทธิ์ลดอนุมูลอิสระ  ลดการอักเสบ  แก้ปวดข้อเข่า  มีรายงานจากสหรัฐอเมริกาพบว่า  กลุ่มทดลองที่กินแกงกะหรี่เป็นประจำมีอุบัติการของโรคมะเร็งในลำไส้ต่ำกว่ากลุ่มที่ไม่กิน  และในผงกะหรี่มีขมิ้นชันเป็นเครื่องเทศหลัก

นอกจากนี้พบว่า สารกลุ่มที่มีสีเหลืองสามารถป้องกันเซลล์ของตับจากการทำลายของสารพิษที่เข้าไปในร่างกายและถูกส่งไปกำจัดที่ตับได้  ไม่พบความเป็นพิษจากการบริโภคขมิ้นชัน